Aflevering over het vliegend hert tot aan de heidekoeien
Vroege Vogels TV op bezoek bij Dal van Mosbeek

Het vliegend hert is de grootste keversoort die in Nederland voorkomt. In ons land komt deze keversoort nog op enkele plekken voor, zoals in Zuid- en Noord Limburg, de Veluwe, een plek in Drenthe en in onze streek bij Mander. Met name in de gebieden Mander en Dal van de Mosbeek en is hier een primaire doelsoort voor het agrarische natuurbeheer. Bij het mannetje, dat wel een lengte van 8 cm kan bereiken, is de kop sterk verbreed en zijn de bovenkaken uitgegroeid tot een orgaan met een geweiachtige vorm. Het vrouwtje heeft een normale kop en ziet eruit als een grote tor. De grote geweikaken bij het mannetje zijn er niet voor om voedsel te verzamelen, alleen om vrouwtjes te imponeren en om mee te vechten met de mede mannetjes (zie foto). Enkele gasten ondersteunden Menno, in het Dal van Mosbeek, met het laten zien van andere leuke plekjes en praten hem bij tijdens de onderwerpen wat opgenomen is. Het team ging ook op zoek naar een zeer zeldzaam waterbeestje, dat in de rest van Nederland niet voorkomt. Verder profiteren de grote gele kwikstaart, boomleeuweriken, boompiepers en grauwe klauwieren van dit heuvelachtige, oude cultuurlandschap.

Zelfs de veearts heeft niet gezien dat ze drachtig was

De heidekoeien en het kalfje in Mander, bij de Cirkels van Jannink, kregen ook aandacht in het telvisieprogramma. De Manderheide heeft sinds enkele maanden drie nieuwe bewoners: Ragnarsson, Lammegien en Grietje. Maar sinds afgelopen februari lopen er niet drie, maar vier zeldzame heidekoeien rond. Tot ieders verrassing gaf een met uitsterven bedreigd dier ineens geboorte aan een stierkalf (zie foto). „Zelfs de veearts heeft niet gezien dat ze drachtig was.” Op het eerste gezicht lijken er ‘gewone’ zwart-witte Holstein koeien te grazen op de Manderheide, maar er zijn zeker verschillen. Heidekoeien zijn slechts 1.20 meter hoog en dus klein en licht. Ze hebben een oplopend staartbeen en mogen hun hoorns houden. Een verschil is ook dat ze houden van de voedselarme omstandigheden op de heide. Het zijn gemakkelijke en vredelievende dieren. Deze koeien behoren tot het unieke ras van de heidekoe en helpen met het beheer van de heide. Dankzij hun dikke winterjas kunnen ze het hele jaar buiten leven. De oorspronkelijke heidekoe leek tot voor kort te verdwijnen uit Nederland. Roelof Brandsma van Vereniging De Heidekoe, is als voormalig herder één van de initiatiefnemers die het ras naar Nederland haalde. "In 2007 zijn er runderen van twee Deense kuddes naar Nederland gehaald en daarmee is een succesvol fokprogramma opgezet. Op dit moment lopen er ongeveer 100 heidekoeien in Nederland, verdeeld over zeven plekken. Er zijn nog enkele kuddes in Denemarken, dat is het wel zo’n beetje. De heidekoe is unieker dan de reuzenpanda.”  Heeft u de aflevering over het Dal van Mosbeek gemist? Het  televisieprogramma van Vroege Vogels kunt u terugkijken op de site bnn/vara onder het kopje ’media’ of via de volgende link: www.bnnvara.nl/vroegevogels

Foto heidekalf in Mander: Clemens Brughuis