Herdenkingsbord 1940-1945 op begraafplaats

Albergen geeft omgekomen oorlogsslachtoffers een gezicht

Heldengezichten

“Er liggen hier zeven vliegeniers van het Britse Gemenebest, die tijdens de Tweede Wereldoorlog omkwamen toen hun vliegtuigen in Albergen en omgeving neerkwamen in de strijd tegen de bezetter”, vertelt begraafplaatsbeheerder Arjan Verver. Elk jaar worden zij, en ook de Albergenaren die ten gevolge van oorlogsgeweld in de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen, tijdens Dodenherdenking herdacht.

Martin Klaassen is lid van het 4 mei-comité in Albergen en heeft veel kennis van het lokale oorlogsverleden. Met name over de geallieerde vliegtuigen en hun bemanningen die in de regio neerkwamen. “Martin is erin geslaagd om in de afgelopen jaren naast de verhalen ook de portretfoto’s van zes van de zeven vliegeniers te achterhalen”, vervolgt Verver. “Elk jaar op 4 mei worden deze tijdens de Albergse dodenherdenkingsplechtigheid op de graven gezet.

Doordat we zagen dat gezichten op de graven veel indruk maken ontstond het idee voor een permanent herdenkingsbord. “ Met naast de namen, foto’s en verhalen van de vliegeniers ook die van door oorlogsgeweld omgekomen Albergenaren uit die tijd. Om deze helden niet alleen tijdens Dodenherdenking, maar voor altijd een gezicht te geven.”

Gerhard en Herman

Voor de verhalen en foto’s van de omgekomen Albergenaren waren er gesprekken met verschillende nabestaanden. Zo ook met Harry Velthof (85). Harry is de broer van Gerhard Velthof en was er op zesjarige leeftijd getuige van dat Gerhard en zijn buurjongen Herman Meijer maanden na de oorlog alsnog om het leven kwamen bij een dramatisch ongeluk met gevonden oorlogsmunitie. Meerdere kinderen raakten hierbij gewond. Sommigen hadden blijvend letsel. Ook Harry heeft nog een granaatscherf in zijn knie. De beelden van het ongeluk staan hem na 80 jaar nog helder voor de geest.

Graflocaties

Naast de vliegeniers en Gerhard en Herman, staan Herman oude Breuil, Bernard Schothuis, Jan Leemhuis en Bernard Vleerbos op het herdenkingsbord, dat door Arjan Verver ontworpen werd. “Via een QR-code zijn de verhalen online uitgebreider te lezen. Bijvoorbeeld over het type vliegtuigen en de bemanningsleden die wel overleefden. Ook zijn de graflocaties op het herdenkingsbord vermeld. Het graf van verzetsman Jan Leemhuis is er niet meer. Hij werd in 2013 herbegraven op de erebegraafplaats in Loenen. En ook verzetsstrijder Herman oude Breuil ligt niet in Albergen begraven. Hij kwam om in kamp Vught en werd daar gecremeerd”, legt Martin Klaassen uit.

Esdoorn

Onlangs werd door Stichting Tukkerstocht Albergen ter gelegenheid van 80 jaar bevrijding een esdoorn op de begraafplaats geplant, dicht bij de graven van de vliegeniers en de omgekomen Albergenaren. “Daar is het herdenkingsbord nu bij gezet, zodat het geheel een herkenbare markering vormt van een stukje lokale oorlogsgeschiedenis dat nooit vergeten mag worden”, besluit Verver.